عملیات نظامی علیه یمن ـ روز 235+366

جان کری وزیر خارجه آمریکا در کنفرانس مطبوعاتی پایان سفر خود در امارات (لینک خبر) اعلام کرد انصارالله و ائتلاف عربی برای پایان دادن به جنگ از روز پنج شنبه آینده 17 نوامبر (برابر با 26 آبان) و توقف عملیات نظامی به توافق رسیدند. همچنین مقرر شده دولت وحدت ملی تا پایان سال جاری میلادی تشکیل شود. جان کری در مصاحبه خود گفته با نمایندگان انصارالله از جمله محمد عبدالسلام در مسقط دیدار کرده و نمایندگان انصارالله کتبا التزام خود را به بندهای ده گانه 10 آوریل (امضاء شده در ظهران الجنوب) مبنی بر آتش بس، بشرط التزام طرفهای دیگر، اعلام کردند.

وزارت خارجه عمان نیز اعلام کرده مذاکرات برای التزام همه طرفها به توافق 10 آوریل بر اساس زمان بندی طرح جدید ولدالشیخ صورت گرفته است (لینک خبر). قبل از سفر به امارات، جان کری به مسقط سفر کرده بود. جان کری و سلطان قابوس از طرح پیشنهادی ولدالشیخ برای پایان جنگ یمن استقبال کرده اند.

بلافاصله پس از اظهارات جان کری، عبدالملک المخلافی وزیر خارجه هادی در توئیتر خود اعلام کرده دولت یمن از توافق اعلام شده اطلاعی ندارد و آتش بس به ما ارتباطی ندارد (لینک خبر). عبدالله العلیمی رئیس دفتر هادی نیز حرفهای مشابه المخلافی زده است (لینک خبر). احتمالا طفره رفتن های عربستان و هادی تا زمان شروع بکار ترامپ رئیس جمهور جدید آمریکا ادامه داشته باشد.

سرلشگر علی الأشول نیز در مسقط حضور داشته برخی سایتها از او به عنوان طرف سوم نام برده اند. علی محمد الأشول رئیس سابق ستاد ارتش یمن بوده و از نزدیکان صالح محسوب می شود.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده در مسقط مذاکراتی برای آزادی دو آمریکایی زندانی در صنعاء انجام شده است (لینک خبر). نمایندگان صالح و هادی در مسقط حضور نداشتند. درباره این عدم حضور تفسیرهای متفاوتی در سایتهای خبری منتشر شده است.

در اولین واکنش به اظهارات جان کری، اطرافیان هادی خشمگین و اطرافیان صالح خوشحال شده اند. حزب المؤتمر و شرکایش با صدور بیانیه ای از توافق مسقط استقبال و از تلاشهای سلطان قابوس و جان کری قدردانی کردند (لینک بیانیه). انصارالله هنوز رسما درباره مذاکرات مسقط، بیانیه صادر نکرده ولی امضای محمد عبدالسلام در مسقط نشان دهنده موافقت کلی انصارالله با این توافق است. (لینک خبر ایسنا). سخنگوی وزارت امور خارجه ایران از اعلام آتش بس و از سر گیری گفتگوهای یمنی در روزهای آینده، استقبال کرده است (لینک خبر). محمد البخیتی نیز گفته عربستان با توقف جنگ موافق است اما اظهارات آل مرعی و عبدالله النفیسی نشان می دهد عربستان با طرح ولدالشیخ مخالف است ولی از روی اجبار و اکراه آن را پذیرفته است (لینک خبر).

عبدالملک المخلافی وزیر خارجه هادی در گفتگو با برنامه بلاحدود شبکه الجزیرة ادعا کرده بنابر اعلام وزارت خارجه آمریکا، آنچه در مسقط اتفاق افتاده توافق حوثی ـ آمریکایی جهت التزام الحوثی برای رفتن به مذاکرات و اجرای توافق ظهران الجنوب بوده است (لینک خبر).

عملیات نظامی علیه یمن ـ روز 228+366

ولدالشیخ پس از یک دیدار 4 روزه، صنعاء را به مقصد ریاض ترک کرد. در واکنشهای اولیه به طرح پیشنهادی وی، هادی و انصارالله مخالفت و صالح موافقت خود را اعلام کردند. امارات آن را تأیید کرده و انگلستان تلاش می کند با صدور قطعنامه جدیدی، طرح ولدالشیخ را لازم الاجرا نماید اما روسیه برای تایید این قطعنامه پیشنهادی، یک شرط گذاشته و آن اینکه صنعاء منطقه پرواز ممنوع اعلام شود.

موافقت سریع صالح، تأیید امارات و تلاش انگلستان برای صدور قطعنامه جدید، نشان دهنده معامله پنهان امارات با صالح است. در همین رابطه، دیدار ولدالشیخ با صالح قبل از ترک صنعاء قابل توجه است (لینک خبر). خالد بحاح که به امارات نزدیک است ضمن احترام به علی عبدالله صالح و هادی، در مصاحبه با بی بی سی عربی می گوید هادی در هفته ها یا ماه های آینده، همانند صالح، یک رئیس جمهور سابق خواهد بود و امیدوار است عبدربه منصور هادی، مصلحت یمن را بر مصلحت شخصی خود ترجیح دهد (لینک خبر و لینک مصاحبه). سناریوی مطلوب امارات چنین خواهد بود:

1) انصارالله، صنعاء را از دست می دهد و عربستان مشروعیت هادی را.

2) احمد پسر صالح به صنعاء بازخواهد گشت و قدرت نظامی و امنیتی صنعاء در دست وی خواهد بود.

3) انصارالله و حزب اصلاح فقط حضور سیاسی در قدرت خواهند داشت و نه نظامی.

4) عقب نشینی انصارالله از تعز و الحدیده، طرح شش اقلیمی را محتمل تر خواهد کرد.

5) جنوب بصورت یک یا دو اقلیم در کنترل امارات خواهد بود.

6) احتمال درگیری انصارالله با حاکمان جدید در صنعاء افزایش پیدا خواهد کرد.

7) انصارالله به عنوان یک تهدید بلندمدت در مرزهای عربستان حضور خواهد داشت.

اختلاف میان صالح و انصارالله بر سر تعیین فرماندهی نیروهای احتیاط (الحرس الجمهوری سابق) بالا گرفته است. فرمانده سابق نیروهای احتیاط علی الجائفی بود که در مجلس عزای آل الرویشان کشته شد. صالح تلاش می کند یحیی محمد صالح فرزند برادرش را به فرماندهی منصوب نماید و انصارالله عبدالخالق الحوثی را برای این پست درنظرگرفته است. صالح گفته الحرس الجمهوری خط قرمز است. شیخ امین عاطف در فیسبوک خود نوشته مقر فرماندهی الحرس الجمهوری، آخرین قلعه حزب المؤتمر در صنعاست که بدست انصارالله می افتد.

به فرمان صالح، حرکت تعدادی از یگانهایی که قرار بود بسوی جبهه های صعده اعزام شوند متوقف شده و تعدادی از یگانهای الحرس الجمهوری در بخشهای جنوبی صنعاء اطراف مقرهای صالح در منطقه النهدین مستقر شده اند.

روز سه شنبه، نیروهای انصارالله به دفتر خبرگزاری «وکالة خبر» وابسته به صالح، وارد شدند (لینک خبر1 و لینک خبر2).

گفتنی است دولت بن حبتور در صنعاء به دلیل عدم همکاری صالح، تاکنون تشکیل نشده است. اختلاف نظر میان صالح و انصارالله بر سر چند پست کلیدی کابینه همچنان ادامه دارد. علاوه بر عدم پرداخت حقوق ها، بهانه دیگر صالح، عدم انحلال شورای عالی انقلاب به ریاست محمد علی الحوثی است که تاکنون به کار خود ادامه داده است.

در خبر دیگری آمده نمایندگان انصارالله وارد مسقط شدند. گفته می شود عمان، التزامات انصارالله در طرح ولدالشیخ را تضمین خواهد کرد. از نمایندگان صالح در مسقط خبری نیست.

عربستان و هادی نیز برای جلوگیری از تحقق سناریوی امارات دست بکار خواهند شد. وقت کشی و مخالفت با طرح ولدالشیخ، تلاش برای کسب پیروزی های میدانی و تعجیل در ورود نظامی به صنعاء قابل پیش بینی است.

خبر دیگری که قابل توجه هست همکاری انصارالله در انتقال سرورهای بانک مرکزی از صنعاء به عدن بود. نزدیک سه ماه است پرداخت حقوق ها متوقف شده و ادامه آن سبب شورش عمومی در استانهای شمالی خواهد شد. بن دغر تعهد داده حقوق همه کارمندان و بازنشستگان در سراسر یمن را پرداخت نماید.

علاوه بر مدیریتهای دمت و قعطبة در استان الضالع، مدیریت جبن هم بدون جنگ، تحت سیطره انصارالله قرار گرفته است. همچنین حمله گسترده انصارالله در منطقه الخوبة در استان جازان به تصرف پنج روستا توسط نیروهای انصارالله منجر شد (لینک خبر).

طرح جدید سازمان ملل برای پایان جنگ در یمن

ولدالشیخ، طرح جدید خود را به طرفین تحویل داده است. براساس این طرح، طرفین منازعه باید از مواضع خود تنازل نمایند تا رسیدن به مصالحه ممکن شود:

1) کمیته های نظامی ـ امنیتی برای اشراف بر تحویل سلاح سنگین و عقب نشینی از صنعاء، تعز و الحدیده تشکیل می شود.

2) اشراف کمیته ها بر پایان درگیری ها و سلامت و امنیت شهروندان و موسسات حکومتی.

3) برکناری علی محسن و تعیین نائب رئیس توافقی.

4) تفویض اختیارات هادی به نایب رئیس جدید و ابقای هادی تا انتخاب رئیس جمهور جدید.

5) تشکیل حکومت وفاق ملی برای دوره انتقالی و اشراف بر گفتگوهای سیاسی.

6) تدوین قانون اساسی جدید و برگزاری انتخابات.